Arı Gen Kaynakları

Ülkemiz çeşitli bitki, hayvan gen kaynaklarının
merkezi olduğu gibi arı genotipleri bakımından da
yukarıdaki bilgiler ışığında gen merkezi durumundadır.
Bunun sonucu olarak farklı olduğu düşünülen bal arısı
ırkları ülkemizde yer almıştır (Ruttner, 1988). Çeşitli
araştırmacılar tarafından Karniyol ve Suriye arısı
gibi genotiplerin ülkemizde varlığı tartışılmaktadır

(Kandemir et al., 2005; 2006a; 2006b; Palmer et al.,
2000; Kence, 2006;Güler et al., 1999). Ülkemizdeki
bal arısı gen kaynaklarının sınırlarının belirlenmesi
ve bunları exsitu veya insitu olarak yetiştirilmesi
gen kaynaklarının korunması açısından önemlidir.
Bununla ilişkin en önemli belge Kafkas Arı Irkının
tescillenmesi olmuştur. Bununla ilgili tescil standartı
geliştirilmiş olup 2004/39 nolu Yerli Hayvan Irk ve
Hatlarının Tescili Hakkında tebliğde yer almıştır
(www.basbakanlık.gov.tr/eskiler/2004/12/20041212.
htm). Ülkemizdeki diğer arı ırklarının varlığı üzerinde
çeşitli araştırmalar yapılarak yeni haplotipler tespit
edilmiştir (Yıldız et al., 2005; Özdil et al., 2006;
Kandemir et al., 2006a; Ivanova et al., 2004; Ivgin et
al., 2004). Ülkemizde çeşitli bölgelere yönelik olarak
bal arısı populasyonlarının mikrosatelitler bakımından
tanımlanması yönünde çeşitli araştırmalar yapılmıştır
(Estoup et al., 1995; Kence ve ark., 2003; Bodur
et al., 2004 ve 2007). Bu araştırmalar, iki yönden
önemli görülmektedir; birincisi ülkemizin bal arısı
gen kaynağı bakımından zengin olduğunu, ikincisi
ayırımda kullanılan mikrosatelit markörlerin araştırma
yapılan bölgelerde ayırım yapmadaki başarısıdır. Bu
başarı allel sayısının fazlalığı ve dolayısıyla genetik
çeşitliliğin fazla olduğunun bir göstergesi olarak
değerlendirilmektedir. Yapılan bütün bu araştırmalar
ışığı altında ülkesel bal arısı genotip haritasının
çeşitliliğin görsel ortaya konması bakımından önemli
bir adım olarak görülmektedir.