.jpg)
ait kolonilerin, dişi ve erkek bireylerin kanat şekline bağlı olarak nasıl ayrıldığını
araştırmak ve bal arısı kolonilerinde erkek ve dişi bireyler arasında kanat şekil
farklılıklarını karşılaştırmak amacı ile gerçekleştirilmiştir.
Çalışmada 2010 yılında Artvin (10 koloni), Bursa (10 koloni) ve Tunceli (10 koloni)’den
toplanan 30 koloni kullanılmıştır. Her bir koloniden 10 işçi (dişi) ve 10 erkek bireyin sol
kanatları mikroskop lamları arasına sabitlendikten sonra kanat görüntüleri Leica MZ–
16 morfometri analiz sistemi ile bilgisayara aktarılmıştır. Landmark metodu ile şekil
analizi için tpsDig 2.12 programı kullanılarak her bir örnek üzerinde kanat damarlarının
birleşim yerlerinde, 20 homolog noktada landmark işaretlemesi yapılmıştır. Morpheus
programı kullanılarak generalized procrustes metodu ile landmarklar üst üste
bindirilmiştir. Elde edilen veriler kullanılarak çok değişkenli istatik analizler yapılmıştır.
Manova testi ile dişi ve erkek bireyler arası farklılık istatiksel olarak anlamlı
bulunmuştur (p<0.001). TÖA’de her iki grup birbirinden tamamen ayrılmıştır. Farklı bal
arısı kolonilerinin dişi ve erkek bireylerin kanat şekline bağlı olarak ayrımı
değerlendirildiğinde, Manova testi ile hem dişi hem de erkek bireylere göre bal arısı
kolonileri arasındaki farklılık istatiksel olarak anlamlı bulunmuştur (p<0.001). Dişi veya
erkek bireyler kullanılarak yapılan AFA’de, üç bal arısı populasyonu birbirlerinden
ayrılmıştır. AFA sonuçlarına göre, her üç bal arısı grubuna ait dişi arı kolonileri (%100)
ve erkek arı kolonileri (%96,7) yüksek olasılıkla kendi gruplarına doğru bir şekilde
yerleşmiştir. Dişi bireylerin kullanılmasından elde edilen dağılım grafiği ayrımı daha iyi
göstermiştir. Sonuç olarak bal arılarında dişi ve erkek bireyler arasındaki kanattaki
büyüklük farkının yanı sıra geometrik morfometri metodu ile şekilsel bir farklılık olduğu
da belirlenmiştir. Ayrıca farklı bal arısı kolonilerinin ayırt edilmesinde erkek bireylerin
de kullanılabileceği görülmüştür.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder