Ülkemizde son yıllarda yaygın olarak uygulanan
gezginci arıcılık ve yoğun bir şekilde kullanılan zirai
mücadele ilaçları nedeniyle arıcılar kolonilerini sık sık
taşımaktalar ve gittikleri yerlerde bölme yaparak koloni
sayılarını artırmaktadırlar. Uzun yıllardan beri doğal
seleksiyon ile çeşitli ekolojik koşullara adapte olmuş
bölgesel arı ırkları diğer bölgelerden gelen arıların
erkekleriyle çiftleşmekte ve ırk özellikleri yavaş yavaş
kaybolmaktadır. Bu bölgesel ırkların korunmaları ancak
ana arıların aynı ırktan erkek arılarla yapay tohumlama
yöntemiyle döllenmesiyle sağlanabilir. Eğer bir yapay
tohumlama organizasyonu kurulmaz ve gen merkezleri
oluşturulmaz ise kısa bir zaman sonra tüm bölgesel ırklar
ve ekotipler birbirine karışacaktır.
Arıcılığı gelişmiş ülkelerde yapay tohumlama,
Pedigrili damızlık ana arı üretiminde ve arı ıslahı
çalışmalarında kullanılmaktadır. Bal verimi yüksek
hatlar, Amerikan yavru çürüklüğü ve diğer bazı
hastalık ve parazitlere dayanıklı hatlar, tüm hibrit arı
yetiştiriciliği çalışmaları yapay tohumlama sayesinde
gerçekleşmiştir. Amerika Birleşik Devletlerinde yeterli
olan stokları Güney Amerikadan gelen Afrika arılarına
karşı korumak amacıyla yapay tohumlama programları
geliştirilmekte ve özel servisler kurulmaktadır. Yine
aynı şekilde bal arısı paraziti Varroa jacobsoniye
karşı savaşımda yapay tohumlama ile fizyolojik ve
davranışsal olarak parazite dayanıklı hatlar geliştirilmeye
çalışılmaktadır. Ülkemizde de üç farklı bölgede koloni
gelişme hızını, hastalıklara dayanıklılığı, yaşama gücünü
ve bal verimini artırmak amacıyla ülkesel bir “Bal arısı
ıslahı projesi” yürütülmektedir. Proje kapsamında
üretilen ana arıların çiftleştirilmesinde yapay tohumlama
tekniği kullanılmaktadır.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder