kapasitesi yüksek koloniler oluşturularak etkin koloni yönetimi ve
çiçeklerin yoğun nektar salgıladığı zamanlarda en yakın mesafede
uygun konaklama planlaması ile yüksek üretim sağlamak için mobil
arıcılık sistemi (MAS) geliştirildi. MAS’ta mekanik sistem içinde
20 çerçeve kapasiteli, özel tasarlanmış 130 adet kovan kullanıldı.
MAS, gezgin arıcılıkta büyük sorun olan nakil işlemlerinde arıların
yerleştirileceği geniş alan bulma, uzak mesafe nakillerinde arıları
dinlendirmek için araçtan kovan indirme-yükleme, kovan ve çerçeve
çakma, baraka (arıcı evi) kurma gibi tüm zorlukları ortadan
kaldırmaktadır. MAS ile iki kez arazi uygulaması gerçekleştirildi. İlk
durumuna göre bazı değişiklikler yapılarak daha kullanışlı bir duruma
getirilen mobil sistem 1 yıl içinde 5–6 nektartakibi yapma
imkânı bulunmaktadır.
Her iki uygulama da Ordu Valiliği (İl Özel İdaresi Genel Sekreterliği)
tarafından desteklendi. 2. uygulamada MAS’ta mekanik
bazı modifi kasyon düzenlemeleri yapılarak daha kullanışlı bir durumda
üretim yapılması sağlandı.
Mobil Arıcılık Sisteminin Uygulama Çalışmalarının Karşılaştırılması:
MAS ile üretim amaçlı olarak 1.arazi uygulaması 29 Mayıs–
30 Ağustos 2005 tarihleri arasında Sakarya ve Edirne illerinde
gerçekleştirildi (Tablo 1). 2. arazi uygulaması ise 1 Nisan 2009–10
Kasım 2009 tarihleri arasında Mersin, Aksaray, Sivas, Muğla ve Ordu
İllerinde gerçekleştirildi (Tablo 2).
1. uygulamada ağırlıklı olarak koloni yönetimi ile ilgili çalışmalar
yapıldı ve Edirne’de bal üretimi gerçekleştirildi. 2. uygulamada
ise Mersin, Aksaray ve Muğla illerinde üretim çalışmaları yapıldı.
1. uygulamada MAS kovanlarında 12–14 çerçeveli arı kolonileri; 2.
uygulamada ise 16–17 çerçeveli arı kolonileri oluşturuldu.
Çalışmanın 2005 yılında gerçekleştirilen 1.uygulamasında
ilk haftalarda kolonilerde gelişme beklenirken aksine bölgenin
meteoroloji durumları, tarlacı arıların ömür sürelerinin dolması ve
arıların fındık ilacından etkilenmelerinden dolayı %36,2 oranında
bir azalma meydana geldi (Tablo 1). 17 Haziran 2005 tarihinde arıların
nektar getirdikleri gözlendi. Ancak koloni kondüsyonları yetersiz
görüldüğünden destek kolonilerinin arıları MAS kolonileri ile
birleştirilerek hedefl enen ideal koloni kondüsyonu olan 18–20 adet
arılı çerçeve durumuna getirildi. 7 Temmuzdan sonra Edirne’ye nakil
gerçekleştirildi.
Tablo 1. incelendiğinde Edirne’de arılarda çok yoğun bal ve
polen taşıma çalışması gözlendi. İlk günlerde arılarda aşırı hırçınlık
ve sokma davranışı görüldü. Aşırı hırçınlık 16 Temmuza kadar devam
etti. Bir hafta sonra kolonilerin bal hasadı yapılabilecek duruma
geldiği tespit edildi. Bal hasat işlemleri de 26 Temmuz tarihinde
yapıldı. Hasat edilen balların %100’e yakın kısmı sırlı idi. Bazı kolonilerden
18 çerçeve (yaklaşık 40 kg) bal hasadı gerçekleştirildi
2. bal hasadı ise Edirne’nin Keşan İlçesinde gerçekleştirildi. Daha
sonra ise MAS’ta üretimin yapılabilirliği tespit edildiğinden arazi
uygulamasına son verilerek 30 Ağustosta Enstitüye nakil gerçekleştirildi.
2. uygulamaya ise 03.04.2009 tarihinde Adana İlinde
başlandı. Ancak nektarın yetersiz olması nedeniyle kısa süre içinde
MAS Mersin İline nakledildi. Burada 3. haftadan itibaren oğul verme
olayları yaşandı. Alınan önlemler ve bakım çalışmalarıyla yılın
ilk üretimi gerçekleştirildi. Daha sonra MAS 13.05.2009 tarihinde
Aksaray iline nakledildi. Aksaray’da yılın 2. bal hasadı gerçekleştirildi.
Hasattan hemen sonra 20.06.2009 tarihinde Sivas İline
nakledildi. Burada 3 hafta kalan MAS’ta, fl orada meydana gelen
kuruma nedeniyle hasat yapılamadı. Kolonilerde görülen gerileme
nedeniyle MAS 14 Temmuz 2009 tarihinde Ordu İline nakledilerek
bakıma alındı. Ordu’da yılın 3.bal hasadı yapıldı. Daha sonra MAS
kolonilerine destek kolonilerinden gerekli takviyeler yapıldı. Takviye
sonrası hiç bekletilmeden MAS 16.09.2009 tarihinde Muğla iline
nakledildi. Burada yılın 4. bal hasadı gerçekleştirildi. 14.11.2009 tarihinde
tekrar Ordu iline nakledilerek yıl içinde sezon tamamlandı.
Sonuç
1. uygulamada sezon içinde 5 nakil, 2 kez bal ve 5 kez
polen hasadı yapılarak, 2614 kg. bal ve 65 kg. polen üretimi gerçekleştirilirken,
2. uygulamada ise sezon içinde 7 nakil, 5 kez bal ve
5 kez polen hasadı yapılarak, 5153 kg. bal ve 91 kg. polen üretimi
gerçekleştirilmiştir.
Tablo 3. incelendiğinde MAS’ta yapılan üretim ülkemizin
2005 yılı bal ortalaması olan 17,95 kg ile karşılaştırıldığında 1. uygulamada
20,11 kg. ile daha fazla üretim yapıldığı görülmektedir.
2.uygulamada ise 39,64 kg üretim ile 2008 yılı bal ortalaması olan
16,64 kg karşılaştırıldığında iki katından fazla verim artışı sağlanmıştır.
2. bal hasadı ise Edirne’nin Keşan İlçesinde gerçekleştirildi. Daha
sonra ise MAS’ta üretimin yapılabilirliği tespit edildiğinden arazi
uygulamasına son verilerek 30 Ağustosta Enstitüye nakil gerçekleştirildi.
Sonuç olarak; MAS uygulaması ülkemiz arıcılığı için yeni
bir üretim modeli olarak değerlendirilebilir. MAS, başarılı bir üretim
planlaması ile çok verimli sonuçlar elde edilebilecek bir modeldir.
İlk yatırım maliyeti biraz yüksek olmakla beraber güvenilir
ve hijyenik arı ürünleri üretmek için ideal bir yöntemdir. Bu sistem
özel koloni yönetimi ve yetiştirme modelleri içerdiğinden yetişmiş
teknik eleman ve modern ekipmanlar gerektirmektedir. Bu sistem
ile nektarlı bitkilerin çiçeklenme dönemlerine göre uygun bir planlama
yapılarak, ülke ortalamasından 2-5 kat daha fazla bal üretimi
gerçekleştirmenin mümkün olacağı sonucuna varılmıştır.
2005
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder